06.08.2025 - 16.08.2025

Gelecek Sergi: Gündeliğin Florası

Çeyiz Makal Fairclough

Bu sergide sanatçı, izleyiciyi sessiz ama radikal bir dikkat pratiğine davet eder. Çevremizi saran bitkisel varoluşu yeniden görmeye, gündelik olanın içinde kaybolmuş ayrıntılara kulak vermeye, adımlarımızı yavaşlatmaya çağırır. İlk bakışta uysal, edilgen, sessiz ve boyun eğmiş görünen bitki âlemi, aslında mutlak hareketsizliğin yasasına karşı örülmüş bir direniş biçimidir—ince, inatçı ve süreklilik içinde başkaldıran bir varoluş.

Sanatçının üretim pratiği, psychogeography (Debord, Sitüasyonist Enternasyonal) düşüncesiyle örülüdür. Yürümek, onun için yalnızca bir yer değiştirme biçimi değil, bedensel bir farkındalık ve sorgulama aracıdır. Tanıdık mahallelerin sınırlarında, unutulmuş kenarlarda ve çatlaklarda gerçekleşen bu gündelik sürüklenmeler (dérive), bitkisel yaşamın sessiz izlerini keşfetmeye yönelik dikkatle örülür. Her yürüyüş, mekânın en küçük botanik ifadelerine kulak veren bir fark etme ritüeline dönüşür. Sanatçının yürüyüşleri sırasında karşılaştığı bitkileri fark etmesi, onları toplaması ve atölye ortamına taşıması, üretim pratiğinin önemli bir boyutunu oluşturur. Bu geçici karşılaşmalar, çalışma ortamında sürdürülen gözlem, fotoğraflama ve arşivleme süreçleriyle zamana yayılan bir ilişkiye evrilir. Bitkilerin biçimleri, dokuları ve mevsimsel dönüşümleriyle kurulan bu sürekli temas, sanatçının üretim sürecinin hem kavramsal hem de görsel zeminini oluşturur.

Makal Fairclough, bitkileri yalnızca estetik bir fon ya da doğal bir çevre süsü olarak gören yerleşik algıya karşı çıkar. Bu yanılsama, bilim insanları ve düşünürler tarafından "bitki körlüğü" (Wandersee & Schussler, 1998) olarak tanımlanır. Sanatçının işleri, bitkilerin sessiz direncini, görünmeyen etkilerini ve ait oldukları ekosistemlerle kurdukları çok katmanlı ilişkileri görünür kılar. Kamera, burada bir belge aracı değil; zaman, hafıza ve maddesel yaşam üzerine yapılan bir görsel meditasyonun taşıyıcısıdır.

Makal Fairclough’un sanatı, bitkileri yalnızca pasif yaşam formları olarak değil, bu dünyayı bizimle paylaşan, kendilerine özgü ritimlere, tarihlere ve varoluş kiplerine sahip canlılar olarak konumlandırır. Bu yaklaşım, izleyicinin zihninde şu soruları uyandırır: "Nadiren fark ettiğimiz ama varlığımıza hayat veren bu varlıklarla birlikte yaşamak ne anlama gelir? Görmeyi gerçekten öğrenirsek, bizi hangi hikâyeler bekler?"

Sanatçının kamerası, gündeliğin içine sinmiş görünmeyeni ortaya çıkarır. En küçük bir çiçek bile, benlik ile manzara, görünürlük ile ihmal, kırılganlık ile direnç arasında kurulmuş bir karşılaşma alanına dönüşür. Bu imgeler bir gösteriden çok, bir farkındalık etiğine işaret eder: bitkisel dünyayla ve onun içindeki yerimizle kurduğumuz nazik, duyarlı ve sürdürülebilir ilişkinin görsel kaydıdır.